Budapeşte,Genel Bilgiler
MACARİSTAN CUMHURİYETİ / MAGYARORSZAG
Genel Bilgiler ;
Macaristan ( Macarca: Magyarország ) veya resmî olarak Macaristan Cumhuriyeti ( Macarca: Magyar Köztársaság ) ; Orta Avrupa’da Karpatlarda kurulu olan ve denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Komşuları batıda Avusturya ve Slovenya, kuzeyde Slovakya, doğuda Romanya ve Ukrayna, güneyde Sırbistan ve Hırvatistan’dır. Başkenti Budapeşte olan Macaristan, OECD, NATO, AB, Visegrád Grubu ve Schengen üyesidir. Ülkedeki resmî dil, Fin-Ugor dillerinden olan ve Avrupa Birliği’nin 23 resmi dilinden biri olan Macarcadır. Bu bağlamda Macarca, Avrupa Birliği’nde Fince, Estonca ve Maltaca ile beraber Hint-Avrupa dillerinden olmayan dört dilden biridir.
19 eyalet ve ülkenin başkenti Budapeşte’den oluşan Macaristan, 1999’da çıkarılan yasa ile 7 bölgeye ayrılmıştır.
Yönetim : Parlementer devlet
Kuruluş & Tarih : 896 ( Macar Prensliği ) / 1000 ( Macar Krallığı ) / 1918 ( Macaristanın dağılışı / 1989 ( Macar Cumhuriyeti – Komünizmin çöküşü )
Nüfus : Tahmini 10 milyon ♦ 2020
Para Birimi : Forint’ tir (para kodo HUF, sembolü ise Ft), Avrupa Para Birimi – € ‘ya henüz geçilmemiştir (planlanan geçiş tarihi 202?) / 1 Macar forinti yaklaşık 0.086 TL / 1000 HUF = 2.60 €’ dur ♦ ocak 2024
Zaman Dilimi : CET ( UTC+1 )(GMT 2) , TR’den 1 saat geridir.
Tel kodu : 36
Etnik dağılım : % 94 ( Macar ) , % 2 ( Roman ) , % 1.2 ( Alman ) , % 0.4 ( Slovak ) , % 2.3 ( Diğer )
Bilgi (tr.wikipedia).
BUDAPEŞTE ( BUDAPEST )
Budapeşte, Avrupa Birliği’nin 9. en kalabalık kenti olmasının yanı sıra ülkenin politik, ticari, endüstriyel ve kültürel merkezidir. Düz ve engebeli bir alan üzerinde yükselen başkent, Tuna Nehri’ni içine alan bir bölgede kuruludur. Yerleşim alanlarının yüksek bölümlerini oluşturan Castle (Kale) ve Gellert dağlarının yamaçlarından kentin düz alanlarına doğru akan Tuna Nehri, Budapeşte’nin merkezinden geçer. Yüksek dağların kenti muhtemel saldırılardan koruyacak bir set görevi görmesi ve Tuna Nehri’nin bereketli suları, Budapeşte’nin burada kurulmuş olmasının başlıca sebeplerindendir.
M.Ö. 1. yüzyılda Romalılar’ın burada Aquincum yerleşimini kurmasıyla Budapeşte’nin tarihi başlamıştır. Ardından bölgeye 9. yüzyıl civarında Macarlar yerleşmiş fakat 13. yüzyıldaki Moğol istilasına engel olamamışlardır. 1541’e gelindiğinde ise Macarlar yeni bir tehlikeyle karşılaşmış ve Osmanlılar, Buda ve Peşte şehirlerini ele geçirmişlerdir. Şehirdeki Osmanlı hâkimiyetine, 1686’da çeşitli milletlerden oluşan Hristiyan güçleri son vermiştir. Avusturya – Macaristan İmparatorluğu’nun yönetimindeki şehir, II. Dünya Savaşı’nda yerle bir olmuş, adeta kaderine terk edilmiştir. Fakat bilinçli restorasyon çalışmaları sayesinde Budapeşte, eski soylu ruhuna tekrar kavuşmuştur.
Budapeşte; şimdilerde klasik müzik, bale ve opera gibi sanatların sokaklarda hissedildiği, ışıl ışıl Tuna kıyılarının tarihe tanıklık etmiş yapılarla çevrelendiği görkemli bir şehir görünümündedir.
1873 yılında Buda, Óbuda ve Peşte şehirlerinin birleşmesiyle oluşmuş olan bu genç kent, olgunluğuna dinamiklik eklemiş ender Avrupa kentlerindendir. Batıdaki Buda ile doğudaki Peşte keşfedilmeyi beklemekte, keyifli bir şehir turu vadetmektedir.
Kent Avrupa topluluğuna girme sonrası yapılan destek ile tarihi açıdan yapısal olarak revüze edilmektedir.Yakın gelecekte turizmde hak ettiği yere gelecek konumdadır..
Budapeşte için Özel bilgiler ( gerekebilir ) :
+ Budapeşte nüfus :merkez – 1.757.000 (2020)
+ İstanbul çıkışlı uçuşlar yaklaşık 1.5 saat dolayında olmaktadır.
Macaristan’ın para birimi Forint’ tir (HUF-Ft). Yönetimin kararı ile 2020 yılı sonrası “€” a geçiş planlanmış ancak hala bu para birimine geçiş olmamıştır..Madeni paralar; 1, 2, 5, 10, 20, 50 ve 100 HUF şeklindedir. Banknotlar ise 100, 200, 500, 1.000, 2.000, 5.000, 10.000, 20.000 şeklindedir.
Yabancıların, Macaristan’a giriş veya çıkışta beyan etmeden taşıyabilecekleri döviz miktarı, kişi başına 9.999 € veya karşılığı dövizdir. 10.000 Avro veya bunu aşan miktarların, ülkeye girişte beyan edilmesi gerekmektedir. Ülkeye karayolu ile gelinmesi halinde, değeri 300 €, havayoluyla gelinmesi halinde ise değeri 430 € fazla olan altın, mücevher gibi ziynet eşyalarının da beyan edilmesi zorunludur. 15 yaşın altındaki yolcular ülkeye hangi yolla giriş yaparlarsa yapsınlar, beraberlerinde en fazla 150 € değerinde eşya getirebilmektedirler. Bu miktarlardan fazla olan eşyanın beyan edilerek gümrükte vergisinin ödenmesi gerekmektedir.
Bankalarda, otellerde ve şehre yayılmış döviz bürolarında, para bozdurma işlemlerinizi kolayca gerçekleştirebilirsiniz (zararlı çıkma ihtimalini aklınızdan çıkartmayın!). Otel ve bankalarda döviz bozdurmada ; % 10 – 15 oranına varan kayıplara dikkat edin! İhtiyacınız olan en düşük bedeli havaalanında bozdurun!.. yüksek bedelleri ödemeyin. Şehir merkezinde reel kura ulaşmak daha mümkün olacaktır. Komisyon % 0 yazılarına aldanmayın!. Şehir merkezine ulaşmak için öncelikle küçük bedelleri bozdurun, büyük bedelleri (50 € ve üstü) merkezde bozdurursunuz!..Macar bankaları, döviz bürosu hizmetini sunar..Bozulacak döviz bankalarda gün başına ; 20.000 HUF’ tur. Macar parasının dönüşteki iadesinde aldığınız makbuzu saklayın!. Aksi halde elinizde kalır. Hava alanı ve oteller en düşük kuru uygular, dikkat!. Tren istasyonu yakınları ve şehir merkezindekiler daha karlı olabilir. Bankalar makul bir kur uygular!. Petofi Utka ‘da , Deak Franc ter‘de büro aramak daha mantıklı olacaktır (Önerilen). Banka büroları hafta içi ; 10.30 / 14.00 arası açıktır. Ayrıca ; alış verişte € verdiğinizde üstünü € olarak alamayabileceğiniz gibi, işletme kendi düşük kurlu dönüşümü tercih edebilecektir. Alışverişleri mümkünse Macar parası ile yapın.
(Omika Change ofisi – 1111 Budapeşte, Bartók Béla út 16) : St Gellért Thermal Banyoları & St Gellért Square – meydanına yürüme mesafelidir. 7 numaralı otobüsün “Műegyetem” (Teknik Üniversite) durağının hemen yanındaki döviz bürosudur..hafta içi saat 09-18 arası, cumartesi saat 14′ e kadar açıktır. Mekan sizi görüntüsü ile düşündürmesin, pek çok ofis böyle küçük bürolar halinde, marketimsi havadadır! Ayrıca ; 1067 Budapeşte, Teréz krt. 27 numaradaki döviz bürosu (Budapeşte’deki en büyük buluşma noktalarından biri olan Oktogon’a 2 dakikalık yürüme mesafesinde) ve 1051 Budapeşte, Nádor utca 34. adresli bürolar (Parlamentoya 5 dakikalık yürüme mesafesinde) güven telkin edilen mekanlar olarak geçer.. YİNE de siz, internetten değişim bedelini bilerek paranızı bozdurun!.
< 2024 ocak >
Macar Forinti (HUF – Ft ) Döviz Kurları :
1 HUF = 0,086 TL
1 TL = 11,53 HUF
1 EUR = 383 HUF
1 USD = 352 HUF
1 Sterlin-£/GBP = 446 HUF
** Yukarıdaki kurları pratikte görmek çok kolay değil! Verilen rakamlar en iyi değerlerdir..
*** Bu adresten günlük Döviz piyasasını takip edebilirsiniz (kabaca fikir verir)..
Macaristanda genelde , Kdv / Vat – % 20 dir. Satın alınan malın vergi iadesi genel olarak % 16 olarak size geri döner. Macaristan’da vergi iadesi alabilmek için (Tax Free – Free Shopping) bir mağazada harcamanız gereken minimum tutar: Kdv dahil en az 175 € karşılığı Macar para birimi olmalıdır. Satın alma işleminden sonraki 90 gün içinde de AB’den (ülkeden) ayrılmalısınız. Mağazalarda Tax Free uygulaması varsa iadenizi nakit olarak servis ücreti kesildikten sonra alabilirsiniz. Yada çıkış kapıları – Gümrüklerde yetkili bürolardan.. 90 günlük süreyi unutmayın !
Fiş yada faturada yada ödenen tutarda kdv fiata dahil, ancak TIP ( bahşiş ) dahil değildir . Ortalma kentteki restorant ve cafe’lerde % 10 bahşiş önerilmekte.
Önemli telefonlar :
Ülkenin uluslar arası tel kodu : + 36
Budapeşte tel kodu : 01
• Police 107
• Fire and Emergency 105
• Ambulance 104
+ Health service
24 saat (non stop) medical assistance / tıbbi yardım : Falck S.O.S. Hungary. Telephone: +36 1 200 0100
24 hour (non stop) dental assistance / diş yardım : Telephone: +36 1 267 9602
24 hour (non stop) pharmacy in the city centre / Eczane yardım : Oktogon ve Nyugati pu. durakları arasında ( Teréz krt. 41. – 6. district )
** Tel no. ve adresleri gereğinde güncel olarak siz de teyit edin!
+ WC ihtiyacı : Halka açık umumi tuvalet fazla yoktur.Kabinler park alanlarında bulunur.Genelde ücretsizdir.Cafe & restoranlardakiler ücrete tabidir.Batthyany Ter haricinde metroda WC yoktur! Fast Food’larda WC kullanmak isteyebilirsiniz, bazılarında şifreli kapılar mevcut !.. ( Urak = Beyler )( Hölgyek = Bayanlar )
+ Konuşulan diller :
Ülkenin resmi dili Macarca’dır ve nüfusun büyük çoğunluğu tarafından konuşulur. Yabancı dil olarak en çok Almanca konuşulmaktadır. Fakat son yıllarda İngilizce’nin de popülaritesi artmıştır ve özellikle turizm sektöründe çoğu personel İngilizce bilmektedir.
Macarca bazı kelimeler ;
Igen (Evet), Nem (Hayır), Jo napot kivanok (iyi günler) / Szia & Szervusz (Merhaba – Selam) , Bocsanat (Pardon), Kerem (Lütfen), Köszönöm (Teşekkür Ederim), Mennyibe kerül ? (Fiyatı ne?), Toalett (Tuvalet), Nök (Kadın), Ferfiak (Erkek)
+ Elektrik sistemi :
Akım 220 volttur. Priz sisteminde herhangi bir adaptöre gerek duyulmaz, çünkü standart Avrupa tarzı iki uçlu prizler kullanılır. Amerikan stil girişli elektronik eşyalar içinse yanınızda adaptör bulundurmanız gerekecektir.
+ Posta servisi ( info )
+ Ulusal – Resmi Tatiller :
• 1 Ocak : Yeni Yıl
• 15 Mart : 1848 Devrimi’nin Yıldönümü
• 8 & 9 Nisan : Paskalya
• 1 Mayıs : İşçi Bayramı
• 27 & 28 Mayıs : Whit Monday
• 20 Ağustos : Anayasa günü – Aziz Stephen tarafından Macaristanın kuruluş yıl dönümü
• 23 Ekim : 1956 Devriminin Yıldönümü
• 1 Kasım : Azizler günü
• 25 & 26. Aralık Noel
+ Budapeştede trafik ve otoparklar :
İl sınırları dışında sık aralıklarla trafik kontrolü vardır.Farlar yakılmalıdır.Kurallar ağır – hız sınırına dikkat ! – Alkol toleransı yok ! – sıfır kan seviyeli alkol – arka yolcular dahil tüm yolcularda emniyet kemerleri bağlı olmalıdır..
Hız limitleri : otoyol : 130 , Ş. arası – açık alanlar : 90 , meskun alanlar : 50 km / h
Otoyollar araç ağırlığına göre 4 kategoride ücretlendirilir. 3,5 tonaj dan hafif araçlar için haftalık otoyol taşıt pulu : 3000 HUF tur.
Otoyollardan geçerken taşıt pulu almalısınız ( cezası : 380 € ) .
Acil Yol Yardım tel : 188
Otopark : Castle Hill, Margaret Adası ve şehir merkezinde → Erzsébet Köprüsü ile Zincirli Köprü/Chain Bridge arası otomobiller için sınırlı alanlardır. Peste bölgesi, Tuna ile büyük bulvar arasındaki alandave Buda Castle Hill arenada hafta içi saat 08-20 arası max. 3 saat konaklama araç bedeli saatlik 450 HUF tur (zone.1). Peste’nin bulvar dışı alan ve Buda’nın diğer kısımlarında hafta içi otopark max. 3 saat ile sınırlı olup toplamda saat başı 250-300 HUF kadardır (zone.2). Diğer bölgelerde (zone.3) saat başı 150-175 HUF ödenir.Cumartesi, pazar ve resmi tatil günlerinde otopark ücretsizdir.Árpád köprüsü, Nagyvárad meydanı, Örs Vezer Meydanı, Nepliget aso’da düşük bedel yada ücretsiz otoparklar vardır.Ki buralar ; Şehrin dışındaki metro durakları ve otobüs terminallerinin yakınındaki P + R otoparklarına aittir.
+ P+R park alanları ( için bakınız )
+ Otopark alanları ve Ücretlendirme bilgisi için ( bakınız )
+ ONLİNE otopark bilgi (bakın)
+ Ulaşımda , bunlarıda bilin :
Körüt : Çevre Yolu , Ter : meydan , Köz : Yol , Hid : köprü
Türkiye Cumhuriyeti Budapeşte Büyükelçiliği
Adres: Andrassy ut 123, 1062, Budapeşte
Tel: +36 1 478 91 00(Büyükelçilik) // +36 1 478 91 30 (Konsolosluk)
Web
E-posta: budapest@turkishembassy.hu
Çalışma günleri: Pazartesi – Cuma
Tourist office – info point ( Tourinform ) / Turizm İnfo :
- Budapest info resmi turist danışma merkezi (1052 Budapeşte, Városháza Park/Deák Ferenc tér, 100E Airport Express otobüs durağı) // Çalışma saatleri: 09.00 – 19.00 // Budapeşte Kart ® Bilgi Hattı 9:00-19:00 : +36 30 955 0398
- BKK Müşteri Hizmetleri Merkezi, Liszt Ferenc Havaalanı Terminal 2A/2B 1185 Budapeşte, Terminal 2A/2B
- BKK Müşteri Hizmetleri Merkezi, Deák Ferenc tér M 1051 Budapeşte, Deák Ferenc tér M
- BKK Müşteri Hizmetleri Merkezi, Kelenföld M istasyonu – Őrmező çıkışı 1115 Budapeşte, Kelenföld vasútállomás
- BKK Müşteri Hizmetleri Merkezi, Déli pályaudvar M station 1012 Budapeşte, Déli pályaudvar
- BKK Müşteri Hizmetleri Merkezi, Keleti pályaudvar M istasyonu – M4 underground (metrosu) 1077 Budapeşte, Baross téri M 4 aluljáró
- BKK (Budapest Kozlekedesi Kozpont – Toplu Taşıma Şirketi) Müşteri Hizmetleri Merkezlerinin iletişim bilgileri: Tel.: +36 1 3 255 255
– Budapeşte ; Ana Klasöre dön –
