Münih, Genel Bilgiler

MÜNİH (MÜNCHEN)

(Gezi tarihi 2021, 2023 – Son Güncelleme ☛ nisan 2023)

Kısaca Bavyera ;

Bavyera Almanya için farklı bir coğrafyada yer alan kantondur..Başkenti Münih olan eyalettir. Yüz ölçümü bakımından Almanya’nın en büyük eyaleti olarak bilinir. Münih haricindeki en önemli kentleri Nürnberg, Augsburg, Regensburg, Ingolstadt, Bamberg ve Würzburg şeklinde sıralanabilir. Bavyera yaklaşık olarak 70 bin km² alana ve 12 milyon nüfusa sahiptir. Konum olarak ülkenin güneydoğusunda yer almaktadır. Münih, Bavyera eyaletindeki en büyük şehir olma özelliğini taşımaktadır ve ayrıca Almanya’nın en büyük üçüncü şehridir.

Bavyera; eyaletlerden Baden-Württemberg, Hessen, Türingiya ve Saksonya ile, ülkelerden ise Çekya ve Avusturya ile sınır komşusudur.
Alp dağlarının çevrelediği değişik kasabaları yanında, Bavyera eyaletine bağlı Füssen şehri yakınlarındaki Hohenschwangau kasabasında bir tepeye kurulmuş Neuschwanstein Şatosu’ na da ev sahipliği yapıyor. Neuschwanstein Şatosu, peri masalı bir mimariye sahip olduğu için Walt Disney’in bile ilgisini çekmiş. Ünlü prodüktörler filmler için bu şatonun tasarımından ilham almış. Kale Alp Dağları’nın eteğinde bulunuyor ve 6 kattan oluşuyor.

Bavyera dünyaca ünlü markalara da ev sahipliği yapmaktadır. BMW, Audi, MAN, Adidas, Siemens gibi markalar burada yer almaktadır. Böylelikle Bavyera dünyanın en büyük sanayi merkezlerinden biri hâline gelmiştir.

Ve Almanların 3. Büyük şehri olarak, Oktoberfest’in anavatanı ve radler* cenneti (* düşük alkolü limonata aromalı bir bira çeşidi) bir kent’tir Münih. O yüzden Bavyera’da dolayısı ile Münih’ e ne kadar zaman ayırır, ne kadar çok gezersiniz o bölge için sıkıntısı yaşamazsınız. Münih bulunduğu konumu ile ; Avusturya’ya, İtalya’ya, Slovenya’ya çok yakın olma yanı sıra aynı zamanda Almanya’nın en ünlü ‘”yol gezi rotası” olan Romantik Yol / Romantische Straße rotasına da çok yakındır.. Bu nedenle Münih’e ek günübirlik gezilerle ya da gezinize fazladan birkaç gün ekleyerek görebileceğiniz yer sayısını arttırmak size kalacaktır.. Kısaca Münih için konaklama gün sayısı vermek kolay olmayacaktır.

Covid-19 / Pandemi ve Kurallar (Pandemi için geçmiş bilgidir!) ( ◈ not ; 2023 yıl’ ı itibariyle bu kurallar artık GEÇERLİ DEĞİLDİR! ) :

Münih’te toplu taşıma kullanımı, restoran ve kafeler ile kapalı etkinlik alanlarına giriş konusunda kurallar 2G veya 3G şeklinde belirlenmiş. Buradaki G’ler Almanca “geimpft, genesen, getestet” yani aşılanmış, hastalığı atlatmış veya test edilmiş (negatif PCR) anlamına gelmekte. Kuralların nerelerde nasıl uygulanacağı eyaletler tarafından belirleniyor ve bu yüzden de değişiklik gösterebiliyor. Münih’te ise toplu taşımada 3G kuralı, yeme içme yerleri ve müze gibi alanlarda ise 2G kuralı geçerli idi (test yeterli değil idi)..

Ayrıca, geçerli maske tipi FFP2′ dir (N 95 türü maske). Klasik cerrahi maskeniz varsa restorana alınmama, metrodan indirilme ihtimaliniz var!. Mayıs 2023 yılı içinde hali hazırda az da olsa “kendini koruma” amaçlı sokaklarda, toplu taşımada maske kullanan nüfus var!, ancak kullanımı ZORUNLU değil!..
Kapalı alan – Restoran – Havaalanı/Gümrük vs mekanlarda bir sorgulama bulunmuyor..Ülkede 1 haziran 2023 sonrası “Corona Warm App” uygulaması artık uyku moduna geçirilecek..

➣ (Pandami’ de “Son Güncel” Durum için bakınız)

Münih hakkında ;

Münih’in Almanca ismi olan München eski dilde ‘keşişlerin yeri’ anlamına gelen Munichen’den gelmektedir. Bu nedenle Münih’in armasında bir râhip vardır.

Münih Simgesi :

Elinde kırmızı bir kitap tutan, siyah giyinmiş genç bir rahip şeklindedir. Bunun özelliği: 13’ncü yüzyıldan bu yana: yörede, bu tip ve benzer form bulunmasıdır. Yani, bu keşiş, Münih kentini temsil eden bir semboldür. İlk olarak ise, 1239 yılında, bir belgede, eski bir mühürde görülmüştür. Günümüzde, 1957 yılından bu yana, şehrin sembolü olarak, bu simge kullanılmaktadır.

Siyah ve altın sarısı- Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu rengi – “Kral Ludwig” zamanından beri şehrin resmî renkleridir.

Münih, aslında 8. yüzyılda bölgede kurulan ve Benediktin Tarikatı keşişlerine ait bir manastırdan geliyor. Bölgedeki yerleşim çok daha eskiye dayansa da içinde Münih kelimesi geçen en eski belge 1158 tarihli olduğundan, 1158 yılı şehrin kuruluş tarihi olarak kabul ediliyor. Bu tarihten kısa süre sonra, yani 1175 yılında ise Münih resmi olarak şehir statüsü kazanıyor ve şehrin etrafına bir sur inşa ediliyor.

Isar nehir kıyısında, Alplerin eteklerindeki tarihi boyunca birçok önemli olaya tanıklık eden şehir, II. Dünya Savaşında ağır şekilde bombalanarak neredeyse yok edilmiş ve savaş sonrasında tarihi yapısına uygun olarak yeniden inşa edilmiştir. Münih, gotik yapıların ilk örneklerini de barındırır. 15. yüzyılda Gotik Sanat etkisi altına girmesi bu gotik yapıların en belirgin sebebidir.

Münih, tarihi yapıları kadarı kentin tümüne yayılan parklarıyla da tanınıyor. İngiliz Bahçesi ve Olimpiyat Parkı kentin en büyük yeşil alanlarıdır.

Almanya’nın refah düzeyi en yüksek bölgelerinden biri olan Bavyera eyaletinin en büyük şehri ve başkenti, aynı zamanda Berlin ve Hamburg’tan sonra ülke’nin en büyük üçüncü kenti. Ancak Münih’i diğer şehirlerden ayıran temel bir özellik var. Ülkedeki en güçlü ekonomiye sahip şehir olması yanı sıra Güney Almanyada’ki bu şehri ; merkezi olarak 1.5 milyona yakın nüfusu, düşük işsizlik oranı ve yüksek satın alma gücünün de eklendiği durumda yabancılar tarafından en çok tercih edilen yerlerden biri olmasını kaçınılmaz yapıyor. Zira kent nüfusunun üçte birini yabancı kökenli bireyler oluşturuyor. Berlin’in aksine burada en büyük göçmen topluluğunu Hırvatlar oluşturuyor. Türkler ise ikinci sırada yer alıyor. 50 bine yakın Türk’ün yaşadığı kentte, Goethestrasse’de Türk kültürüne ait her şeyi bulabilirsiniz.

Ekonomisi, istihdam gücü ve sunduğu yüksek yaşam standartlarıyla birçok insanın ilk tercihi olan şehir, aynı zamanda düşük suç oranları ve sakinlerine hissettirdiği güvende olma hissiyle de ön plana çıkıyor. Yani hem büyük bir şehrin sunabileceği tüm olanakları sunan hem de küçük bir yerde yaşıyormuş hissi veren temiz ve sakin sokaklarıyla Münih, hayat kalitesini arttırmak isteyenler için idealdir. Üstelik yaşam maliyeti Almanya ortalamasının üzerinde olsa da hala farklı ülkelerdeki benzerlerinden çok daha hesaplı olarak nitelendirilebilir. Yine’de Münih’te yaşam konusuna karar vermeden önce gelir ve gider beklentinizi iyi hesaplamanızı önerilmekte!. Münih, Berlin’e göre özellikle ev kirası olarak dikkate alınırsa ortalamada % 25 oranında daha pahalı bir şehirdir.

Almanya ve Avrupa’nın en önemli sanat, ileri teknoloji, finans, yayıncılık, kültür, inovasyon (yeniliğe açık), eğitim ve turizm merkezlerinden biri olan Münih; Mercer’in 2015 Yaşam Kalitesi Anketi’nde yüksek yaşam standartları bakımından Almanya’da 1. inci, dünya genelinde ise 4. üncü seçilmiştir (2020 yılı içinde dünyada ilk on’da yer alır).

Finans, medya ve bilişim sektörleri kent için güçlü ekonomiye yön veren alanların başında geliyor. Özellikle Münih, Siemens, BMW (Bayerische Motor Werke), MAN ve Allianz gibi uluslararası alanda tanınmış Alman şirketlerin merkezlerinin yanı sıra yazılım ve biyoteknolojide – Microsoft, IBM, Intel ve McDonalds gibi dünyaca ünlü şirketlerin de merkez ofislerine ev sahipliği yapmakta. Yine Ludwig Maximilian Üniversitesi ve Münih Teknik Üniversitesi gibi saygın üniversitelerin bulunması şehri öğrenciler için de cazip bir yer haline getirmekte. Bu özellikleriyle diğer Alman kentlerine göre farklı ve güçlü konumda olmakta, adı “Özgür Eyalet” e çıkmaktadır.Ve de Münih’e Almanlar “Heimliche Haupstadt” yani gizli başkent adını yakıştırmışlardır. Kent 1974 ve 2006 FIFA Dünya kupalarına ev sahipliği yapmış bir şehirdir.

Münih denince ilk akla Oktoberfest (+ Bira), Bayern Münih, BMW, Audi gelse de; müzeler, tarihi barok kiliseler, sanat koleksiyonlarına ev sahipliği yapan bir şehir olarak bu kente en az 3 günü, ideal olarak 5 günü yeterli olacak şekilde değerlendirmeniz uygun olacaktır.

Kent topografik olarak 8 bölgeden oluşmakta.Şehir merkezi olan Altstadt Lehel, Maxvorstadt, Schwabing &English Garden, Olympic Area, Neuhausen & Nymphenburg, Ludwigsvorstadt – Isarvorstadt, Au Haidhausen, East bölgeleridir. Eğitim, üniversite genç kuşak, sanat ve müze denince akla Maxvorstadt gelecektir.Kentin 4 adet kapısından günümüze kalan 3 ana giriş kapısı vardır. 14. yy dan kalıp, revüze edilmiş gotik yapıda olan Isartor, Sendlinger Tor ve Karlstor (Neuhauser Tor) kapılarına toplu taşıma ile rahatça ulaşılır.

Alp dağlarının hemen kuzeyinde, düzlük bir arazide kurulu olan kent, iklimi nedeniyle bol yağış almaktadır. Bu da Münih’i yemyeşil bir kent haline getirmekte. Orta Avrupa’nın soğuk ayazını bu kentte yaşayacağınızı unutmayın!.Münih’e gitmek için en uygun zaman Mayıs – Ekim aylarıdır.Turistik alanların büyük bölümü, tarihi şehir merkezi sınırlarında kalan Alstadt bölgesidir.Burası konaklamada merkezi konum olmakla beraber maliyetin daha fazla olduğu yerdir (1 gece 2 yetişkin konaklama en az 80-100 €’ dan başlar!).Ludwigvorstadt, Maxvorstadt ve İsarvorstadt uzak olmayan konumu ile daha uygun konaklamalar sunar.Merkezi Münih kapasitenize göre yürünebilecek mesafededir.Münih toplu taşımada diğer Avrupa kentlerinden vede Almanya genelinde bir tık daha maliyetlidir!..Münih’i gezmenin en güzel yolu yürümek ve bisiklete binmek olacaktır. Şehir dümdüz olduğu için bisiklete binmek çok kolaydır. (Bisiklet kiralama için bakınız)

Münih haricinde Bavyera eyaletinin diğer yerleşimleri ise Augsburg, Nürnberg, Regensburg, Bamberg ve Würzburg olup, bu şehirler aynı zamanda orta Almanya’yı güney Almanya’ya bağlayan “Romantik Yol” – Romantische Straße denilen rota içerisinde yer almakta.

• Münih & Festivaller :

+ Oktoberfest (Bira festivali, yerli dilde wiesn):

Bavyera için ekim festivali olarak bilinir.Eylül ay sonları ve ekim ayının ilk haftasını içine alan 2 haftalık festivaldir.1810 dan beri gelenek olmuştur.İlk bavyera prensi Ludwig ve prenses Therese adına düzenlenmiştir.Festival alan adına da “Therese alanı” denmekte. Belediye başkanının dev fıçı birasına bir çeşme çakması ile festival başlar..Festivali bilumum eğlenceler, bira ve lunapark renklendirmekte.. Dünyanın birçok kentinde bu etkinliğin benzerleri yapılıyor, ancak hiçbiri orijinalinin yerini tutmuyor.

+ Tollwood:

Haziran/Temmuz ve Aralık (yaz ve kış olmak üzere yılda iki kere düzenlenir).Tiyatro gösterileri, canlı müzikler,sanat sergileri ve el sanatları, uluslar arası gastronomi, sirk gösterileri.. Festival Münih Olympiapark’ta gerçekleşmekte..

+ Filmfest München (Münih Uluslararası Film Festivali):
Haziran – Temmuz ayı içinde düzenlenir..

+ Münchner Opernfestspiele (Münih Opera Festivali):
Haziran – Temmuz ayına özeldir..

• Münih Resmi Tatiller :

# Yeni Yıl – 1 Ocak
# Epifani – 6 Ocak, yeni doğan İsa’nın Üç Müneccim tarafından ziyaretini kutlayan bir Hristiyan bayramıdır.
# Paskalya – Nisan ayının ilk haftası
# İşçi Günü – 1 Mayıs
# Hz. İsa’nın Göğe Yükselişi – Paskalya’dan 39 gün sonra, Paskalya orucundan ise 40 gün sonra kutlanır. Bu yüzden bayram daima perşembe gününe denk gelir. Bu şekilde en erken 30 Nisan’da, en geç 3 Temmuz’da kutlanır.

# Pantekost Yortusu – Kutsal Ruh’un gönderilmesi : 25 Mayıs Hamsin Yortusu (veya Pantekost, Pantekot, Pantkot veya Pentekost;, pentekostē, “ellinci gün”), Hıristiyanlıktaki başlıca bayramlardan biri.Tarihi, yıllara göre farklılık gösterip genelde Mayıs veya Haziran aylarına denk gelir. Paskalya Bayramı’ndan yedi hafta sonra, 50. günde kutlanır.Almancadaki karşılığı Pfingsten olarak biliniyor. Almanya`da resmi tatil olarak kutlanırken, bazı Avrupa ülkelerinde tatil olarak kabul edilmiyor!

# Katolik Yortusu – 4 Haziran
# Almanya’nın Birleşmesi – 3 Ekim
# Azizler Günü – 1 Kasım
# Noel – 25 Aralık

** Yortu = Hıristiyan aleminde İsa’nın yaşamını, ölümünü, dirilişini ve azizlerin yaşamlarına yansımış olan faziletlerini anmak üzere kilisenin belirlediği kutsal günler..

• Turist info :

• Münih Turist İnfo.1
(Tourist Office at City Hall):
Adres: Marienplatz 2, 80331 München, Almanya
Çalışma saatleri: Pazartesi – Cuma: 09.00 – 19.00 / Cumartesi: 09.00 – 16.00 / Pazar ve resmi tatiller: 10.00 – 14.00

• Münih Turist İnfo.2
(Tourist office at Central Station) :
Adres : Luisenstraße 1- 80333 München / Pazartesi-Pazar : saat 10-18

➙ Münih turist danışma bürolarından her tür bilgi, ücretli & ücretsiz turistik ve destinasyon belgeleri, şehir haritası vs. temin edilirken, şehir için toplu taşıma sistemine ait bilgilendirme dışında toplu taşıma için “Bilet satın alım” işlemini yapamazsınız. Ulaşım biletlerini ; Havaalanı terminal içleri dahil olmak üzere ; Büyük istasyonlarda bulunan DB (Deutsche Bahn AG), MVG, MVV gibi yerel taşımacılık firmalarının satış ofislerinden, yine bunların istasyon içindeki Otomatik Bilet Makinalarından, Tramvay veya Otobüslerin içinde yer alan benzeri bilet makinalardan temin edebilirsiniz. Otobüs duraklarında bilet makinası bulunmaz!.

Makinalarda (çoğunda) Türkçe dil desteği vardır. Nakit para yada kredi kart geçerlidir. Makinalar pek çok bilet türünü anlık olarak o günlük vede ileri tarihli günlük olarak verecektir.

• Kısa kısa notlar :

▪ Rakamsal değerler 2023 yılına günceldir.

• Yurt dışında iken Münih’te de var olan paramız TL / döviz kurları ile (nisan 2023 – 1 €= ~ 21.50 Tl) hesap yapmayın!..Tatilinizin keyfi kaçmasın..dönünce düşünürsünüz ㋡

• Toplu taşımada her araçta geçen M – merkezi Zone.1 ; tek binişlik tam bilet 3.70 € / Günlük tam bilet 8.80 € (kısaca ulaşım bedeli pahalı bir kent’ teyiz!)

• Abartılı olmayan Alman restoranında 2 kişilik akşam yemeği (1′ er küçük bira ilaveli) : ~ 50-70 €
• Normal bir mekanda 50 clt. lik bira: ~ 4-5 € ; İngiliz bahçesi misali mekanlarda 1 lt bardak depozitosu (2 €) dahil 10 € / Market’lerde ünlü Münih şişe birası – “Augustiner” 50 cl. = 1.2 – 1.5 € (bize göre uygun!)

• Normal bir ekşi mayalı esmer Alman ekmeği ~ 300-700 gr. : 1.8 – 10 € / ~ 3-5 €
• Kırmızı et (~ kg/8-18 €, yaşam koşulları ile pahalı sayılmaz!.Tavuk eti daha pahalıya gelebilmekte!. Balık ise çeşit ve ücreti ile ilgi odağı değil (bence). Kırmızı et, özellikle meyvelerden muz – avakado vs. şu an TR’ den uygun fiatlı!.. Kısaca 2022-23 yılında ülkemizdeki ekonomik sıkıntı bazı temel gıda ve ürünlerinde Almanya’ yı artamıyor! ✩ Benzin = 1,90 € / Lt. ✩
• Müze girişleri: ~ 7 – 15 € (Pazar günleri pek çok müze 1 € !)

• Münih ve Almanya için bilinen Market zincirleri oldukça yaygındır.Gıda ve diğer ihtiyaçlarınıza yeterince cevap verecektir.Bunlar : EDEKA, Panny, Aldı, Rewe, Verdi .. Bunların yanı sıra bildik market önü tezgahı ile sebze & meyve satan Türk marketlerimizde vardır.. Bunlarda ulaşılabilir noktalardadır. Et ve yurt özlemini giderecek yerli markalı ihtiyaçları kolayca bulursunuz..Simit, börek-baklava, yoğurt, makarna, pirinç vs…Çavuşoğlu market zinciri, Umut süpermarket, Burak ve İstanbul süpermarketi ile Moosacher Markt’ta bulunan ayni isimli marketleri ve diğerlerini deneyebilirsiniz.

• Sanat, müzik, film, tiyatro, edebiyat, kültürel etkinlikler, opera, çok sayıda galeri, belediye kütüphaneleri, festivaller ve ticari fuarları kentin pekçok noktasında bulabilirsiniz.Ayrıca ülkenin başlıca yayıncılık merkezidir. Salvatorplatz 1’de yer alan Literaturhaus Munchen (Münih Edebiyat Evi) kentin önemli kitap, medya ve edebiyat yayın kuruluşlarındandır.En önemli sanat galerileri Kunstareal’de toplanmıştır. Alte Pinakothek, Neue Pinakothek ve Pinakothek der Moderne burada bulunan galerilerden birkaçıdır. Şehirdeki müzelerin bir kısmının Pazar günleri giriş ücretleri 1€’ dur. Örneğin Pinakothek müzesi. Eski Pinakothek’te 14’üncü yüzyıldan 18’inci yüzyıla 700’ü aşkın eser sergileniyor. Müzeler genellikle pazartesi kapalıdır ve diğer günler 10-18:00 saatleri arasında açık olmakla birlikte, bazıları sadece 17:00 veya 17:30’a kadar açıktır.

Hangi müzelerde bu sistemin geçerli olduğunu :

** (Buradan inceleyin).

** (yada Buradan inceleyin).

→ Münih için ücretsiz-uygun girişli MÜZELER (bakın!)..

*** Münih ziyaretiniz bir Pazar gününe denk geldiyse zamanı müzelere ayırın!

• Haus der Kunst isimli çağdaş sanat müzesini ziyaret edin. (bilgi için bakın)

➣ Almanya ve Münih’ in Bit Pazarları (Flohmarkt veya Trödelmarkt) ünlüdür. Özellikle her yıl nisan ayı son haftası içinde 1 gün için (genelde hafta sonu) dev alanda kurulan bit pazarını kaçırmayın (Theresienwiese-Munchen) !.

➣ Kent’in sahilden uzaklığı yanı sıra Alp’lere yakınlığından soğuk hava akımı nedenli gece gündüz ısı farkı yüksek olacaktır!.Kış aylarında hazırlıklı gidin, yazlar ılıman geçer..

• Geleneksel mutfağın popüler lezzet ve tatlıları;

Yemekler: Auflauf (güveç), Blumenkohl (karnıbahar), Bratwurst (kızartılmış sosis), Ei (yumurta), Ente (ördek), Erbsensuppe (bezelye çorbası), Forelle (alabalık), Geflügel (tavuk), Gurkensalat (salata), Hackbraten (köfte), Jägerschnitzel (mantar soslu pirzola), Kartoffelknöde (patates), Spinat (ıspanak), Zwiebeln (soğan), karışık sosları, sauerkraut ve patatesler, Sauerkraut (defneyaprakları ve kırmızı şarap ile pişirilen bir tür karnabahar yemeği).

Tatlılar; Apfelkücherl (tarçınlı kızartılmış elma), Apfelmus (yoğun tatlı ve ekşi elma sosu), Apfelstrudel (puf böreği içerisinde pişirilmiş elma ve kuru üzüm), Bayerische Creme (Baveyra vanilyalı kreması), Schwarzwälder Kirschtorte (Black Forest Cake, kara orman pastası), Topfenstrudel (tatlı beyaz peynir ve kuru üzümlü puf böreği).

• Münih bira üretim tesisleriyle ünlü bir kenttir. Çok sayıda dünyaca ünlü bira bahçeleri Münih’in en popüler yerlerindendir.1516 yılında kabul edilen Alman Bira Saflığı Yasası’na göre ülke genelinde biralarda hiçbir kimyasal kullanımına izin verilmiyor ve yalnızca şerbetçiotu, malt, maya ve sudan oluşan dört’lü kullanılıyor!…

“Beyaz Birahane” : Marien Meydanı’ndan (MarienPlatz) dünyanın belki de en ünlü birahanesi olan “Hofbräuhaus am Platzl”a kısa bir yürüyüş sonunda varmak mümkün (Eski Belediye binası – Viktualienmarkt alanına 250 m. mesafededir). Birahane, 1589’da Bavyera dükü Maximilian tarafından kraliyet birahanesine ek olarak inşa edildi. Buğday birasının çok sayıda çeşidini sunduğu için “Beyaz Birahane” olarak da anılan Hofbräuhaus , Kraliyet Bira Fabrikası olarak kurulmuş bu yapı, bugün yılda 1.5 milyondan fazla ziyaretçiyi ağırlayan önemli bir cazibe merkezidir..

• Münih’in çarsı caddesi, hediyelik eşya mağazalarının yoğun olduğu kent merkezi, Schwabing’s Leopoldstraße, Hohenzollernstraße, Belgradstraße, Maxvorstadt ve Glockenbachviertel kentin başlıca alışveriş yerleridir.Münih kent pazarları oldukça ünlüdür. Viktualienmarkt, Elisabethmarkt, Fleamarkts, Auer Dult ve Christmasmarkt (Noel) Pazarları kentin başlıca pazarlarıdır. Olympic Alışveriş Merkezi (Münih’in kuzeyinde), Perlacher Einkaufsparadies (kentin batı kesiminde) ve Eschenhof Pasing (kentin doğusunda) Münih’in en önemli alişveriş merkezleridir.

• Münih’in çeşme suyu içilebiliyor, yanınızda pet/şişe bulundurun.

• Münih’te gerçekten çok güzel yemyeşil, doğa harikası şehir parkları var. Hava uygunsa Alman simiti brezel’lerinizi ve marketten meşrubat & biralarınızı alıp çimlerinde oturmak zevkli olabilir.

• Münih’te konuşulan Almanca bile farklıdır. Daha net ve anlaşılır biçimdedir (daha yerel, anlaşılır telaffuzda).

• Münihliler geleneklerine oldukça bağlılar ve Bavyera kıyafetleri de bu geleneğin bir parçası olmuş. Yılın hemen her döneminde deri pantolonlu erkeklere ya da “dirndl” giyen kadınlara rastlayabilirsiniz.

Hatta bazı yerel etkinliklere katılanların bu kıyafetleri giymesi zorunlu. “Korcherlball” isimli büyük halk dansları festivali bu etkinliklerden biri.

• Münih otomobil fuarı (eskiden Frankfurt’un ev sahipliği yaptığı), “internationale Automobil-Ausstellung” – (IAA) olarak da bilinir, Avrupa’nın en büyük otomobil fuarıdır ve her yıl düzenlenmekte. Çoğunlukla Mercedes-Benz, BMW ve Volkswagen gibi Alman otomobil üreticilerinin ürünlerine ev sahipliği yapıyor.

• Siz hiç kentsel parklarda sörf yaptınız mı?. Isar nehir kanal bağlantılı Eisbach’da (buzlu akarsu) bunu denemeniz, daha doğrusu görmeniz mümkün. İngiliz bahçelerinin arasından akan nehirde sörf yapabilirsiniz (Sertifika istenmekteymiş!) (Burası Ulusal müzeye çok yakın- şehir merkezli). 400 hektarlık İngiliz bahçesinde geleneksel Bavyera yemeğini tadarak, Çin Kulesi bira bahçesinde yudumlamayı da unutmayın!.Yalnız suyun yaz aylarında bile oldukça soğuk olduğunu unutmayın. Burası, Münih’teki 2 km. uzunluğundaki insan yapımı küçük bir nehirdir. “Englischer Garten” olarak bilinen parkın içinden akar ve Isar Nehri’nin bir yan koludur. Nehir, sörfçüler arasında popüler olan bir bölümünde insan yapımı bir dalga alanına da ev sahipliği yapar.

(Münih – İngiliz Bahçesi, Çin Kulesi)

• Almanya’nın en iyi kırtasiye dükkanı olan Carta Pura’ya gidin. Buradaki her kağıt işi ve malzemeler insanı hayran bırakır. 1985’de açılmış olan mağazanın eski kasası da görülmeye değer. Lenbachhaus, modern sanatlarını ve Münih’in sanat geçmişini öğrenmek için harika bir yer olabilir. Yakın zamanda renöve edilmiş olan müze, Der Blaue Reiter isimli dünyanın en büyük koleksiyonuna da ev sahipliği yapıyor (bilgi için)

• 1918-19 da Nazi partisi ilk kez Münih’te kurulmuştur.

Eh Münih’ i gezdik, bütçemize uyduğu kadar yedik içtik.. Alışveriş yaptık.. Şimdi vatandaşı olmadığımız ve ikametimizin AB dışı başka bir ülkede olduğu gerçeğiyle yabancı bir ülkede yaptığımız harcamalarımızın “kdv” sini geri alalım..

◈ TAX FREE :

Öncelikle bu bilgileri unutmayın..
✓ 2023 yılı uygulamasında bu vergi tutarını geri alabilmeniz için yapılan alışveriş tutarının fiş/belge başına en az 50.01 € ve üstünde belgesi olmalı. Olası gereksinim olursa kredi kart slipini de saklayın (kesin gerekli değil!)

✓ Pek çok mağaza girişinde (eğer uygulama mağazası ise) “Global Blue” gümrük “Tax Free” logosu olup olmadığına bakın, mağazaya sorun. Mağaza uygulama kapsamında ise ; Alış veriş tutarınız limit rakamı (50.01 € ve üstü) karşılıyorsa “Global Blue Tax Free” formunu ödeme yaparken görevliden isteyin (sonrada bu belge mağazadan talep edilebilir)

** (Tax Free Form örneği) (İhracat Sertifikası)

(Mağazadan temin edemez iseniz elinizde bulunsun!.. Büyük harf ile doldurun!) (uğraşmadan ya alışveriş anında yada sonrası fiş – fatura beyanı ile mağazaya tekrardan giderek yetkiliden bu belgeleri alın).

✓ Almanya’ da kdv sıklıkla % 19 dur (giyim-kuşam, eşya vs..). Diğer oran ise % 7′ dir (yemek-hediyelik eşya-kitap vs..) (Bazı elektronik eşyalarda, sim kartlı yada sözleşmeli yeni Cep telefonlarında iade yoktur!)
✓ Bu formu ilgili Gümrük idaresi ofisleri yada self validasyon kiosku içeren gümrük merkezlerinden vergiden muaf formu olarak “Onaylatın” (Havaalanı gidiş terminallerinde sıklıkla Check in öncesi alanda bulunmakta!) (Münih havaalanında : Giden yolcu / Terminal 1 – Modul B – C / Seviye – Level 4 yada Terminal 2 – Gate / Kapı G, H / Seviye – Level 4-5 bölümleri) (Terminal 1 için ; Gidişte check in yapılan alanın hemen yanında “Tax Refund & Ausfur ..” isimli camekanlı küçük bir ofis var. Fiş ve alınan ürünleri göstererek belgelerinizi bu onam merkezinde onaylatın. Hemen aynı kat ve alanda bu ofisin karşısında “Global Blue” için iade yapılan başka bir ofis var. Nakit geri ödemelerde fiş başına 3 € işlem bedeli alınmakta.. Kredi kart’a iadelerde ise iadenin tamamı karta yansıtılıyor ve bedel 4-5 iş gününde kart hesabınıza geçiyor) (eğer aracı kurum “planet” ise bunun iade ofisi bir kat aşağıda.. Bu ofis 10 € üstü geri ödemelerinizi nakit olarak yapmakta, altındaki tutarlar ise kredi kartına iade olarak yapılmakta).

✓ Geri iade için temel şart : Fiş/faturanın aslı (ibraz tarihi 3 aylık süreyi geçmesin), satın alınmış ürünün kullanılmamış olarak ve gösterilebilir konumda – yanınızda bulunması (bagaja vermeyin!), Gümrük ofisinden alınmış belgenin 4 yıla kadar geçerli olacağını (daha sonraki ileri tarihli iade talepleriniz olacak ise), pasaportunuzun yanınızda ve güncel tarihli adınıza düzenlenmiş uçak biletinin de ibrazının gerekeceğinin unutmayın.

✓ Gümrük Ofisi onaylı belgenizi havaalanındaki “Global Blue Refund” istasyonunda ibrazı ile geri iadenizi alın (Kdv)(Üzerinde Global Blue logosu bulunan iade masasından) (Nakit yada kredi kart’a havale yolu ile).

✓ İşlemlerin uzun sürebilme ihtimali ile kendinize alanda ek zaman ayarlayın!.. Gereğinde Tax free formu “Swiss post” posta yolu ile de iletilebilir (ücretsiz?) olabileceğini, ek bilgi almanız gereğini de bilin.

✓ Havaalanında “Global Blue” istasyonu yanında “Planet” .. gibi farklı Tax free ofislerinin de olabileceğini de yeniden hatırlatalım..

• Ve Münih için son bir not olsun : Küçük bir kasaba sıcaklığında ve samimiyetinde bir büyük şehir. Bavyera şivesinde söylendiği gibi “Minga, I mog Di!” (Münih sana bayılıyorum!)